اولین وام‌گیرنده از اولین بانک ایران را بشناسید
تاریخ انتشار: ۱۲ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۱۴۶۲۲۴
به گزارش تابناک به نقل از همشهری آنلاین، سودای راه‌اندازی راه‌آهن به سر دو سیاستمدار ایرانی زد و همین ماجرا بانی باز شدن پای بانک و نظام بانکداری در کشور و ابتد در پایتخت شد. برای اطلاع از بقیه ماجرای راه‌اندازی نخستین بانک‌ها، خواندن این گزارش خالی از لطف نیست.
در دوره سلطنت ناصرالدین شاه بود که محمود خان ناصرالملک، وزیر مختار ایران در لندن و حسنعلی‌خان امیر نظام گروسی، وزیر مختار ایران در پاریس، به سرشان زد تا تکانی به ایران سنتی بدهند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
هرچند فرانسوی‌ها ایده راه‌اندازی بانک را به دولت ایران دادند اما راه‌اندازی نخستین بانک کار انگلیسی‌ها بود. سال ۱۲۶۷ شمسی، بانک جدید کمپانی شرقی به وسیله انگلیسی‌ها در هندوستان تأسیس شده بود، به‌رغم مخالفت‌های ناصرالدین شاه، یک شرکت بازرگانی شعبه‌ای را هم در تهران راه‌اندازی کرد. «علی خان امین‌الدوله» نماینده ناصرالدین شاه در وزارت رسائل و همچنین هم‌رکاب او در سفرهای خارجی با اشاره به مخالفت شاه قاجاری برای تأسیس بانک در ایران می‌نویسد: «ناصرالدین شاه احداث بانک را در ایران به مثابه سم قاتل می‌شمرد. به‌خصوص در این چند سال راحت‌طلبی و اشتغال به عیش و بازیچه کودکانه از کارهای فرنگی به کلی گریزان بود. اتفاقاً «طامسن» انگلیسی، وکیل بانک شرقی لندن، به تهران آمد و خواست شعبه‌ای از بانک مزبور در تهران و بعضی بلاد ایران برقرار نماید، از جانب شاه امتناع بلیغ می‌شد و لیکن مفید نیفتاد و سفیر انگلیس به مدلول معاهده بین‌الدولتین حمایت کرد که صنعت و عمل صرافی در عداد امور تجارت است و نمی‌توان مانع شد، برقراری این دستگاه، وحشت شاه را از اسم و رسم بانک تخفیف داد. این بانک در ساختمان عظیمی واقع در ضلع شرقی میدان توپخانه احداث شد.»
مرکز کمپانی هند شرقی، در لندن و هندوستان بود، درست در سالی که واگذاری امتیاز رویتر توسط ناصرالدین شاه به این کمپانی سپرده شد یکی از مفاد قرارداداش هم تأسیس بانک شاهی بود. این بانک، بعدها به بانک بازرگانی مشهور شد. با لغو امتیاز صاحب آن در سال ۱۳۰۹ در سال ۱۳۳۱ تعطیل شد و در پایان در بانک تجارت فعلی ادغام شد. در حال حاضر هم مکان قدیمی‌ترین بانک تهران موزه بانک تجارت در همین میدان توپخانه است.
بعد از راه‌اندازی بانک با وجود مخالفت‌های فراوان، نوبت به نحوه خدمت‌رسانی این بانک به مردم و شخص اعلی‌حضرت همایونی می‌رسد. در این بانک برای وجوه سپرده بدون قید مدت و با حساب جاری صدی دو و نیم سود برقرار بود. برای سپرده‌های ثابت شش ماهه، صدی چهار، برای سپرده‌های ثابت یک‌ساله، صدی شش پرداخت می‌کرد و در موارد وام نیز نرخ بهره تا دوازده‌درصد تخفیف داشت و حتی بر اساس بعضی روایت‌ها، با بهره شش تا هشت درصدی هم خود ناصرالدین شاه پول قرض گرفته بود. بخش جالب ماجرای خدمات این بانک در اختیار قرار دادن اسکناس یا پول کاغذی برای مبالغ پنج قران به بالا، بانی آشنایی مردم با پول کاغذی شد. این بانک اقدام به نشر اسکناس‌های ۲۰۰ تا ۵۰۰ تومانی کرد. اسکناس‌هایی که فقط در تهران و تبریز مورد تأیید برای معامله بود. هر کسی هم که حامل اوراق اسکناس بود وجه نقد دریافت می‌کرد و این موضوع حسابی مورد استقبال اهالی پایتخت قرار گرفت.
جدال رقبای دیرینهاما وقتی پای انگلیس برای کاری به میان می‌آید، حتماً باید رقیب دیرینه‌شان روس‌ها خودی نشان دهند تا از قافله عقب نمانند. به همین دلیل یک سال بعد از امضای مجوز راه‌اندازی بانک شاهی، روس‌ها هم سودای راه‌اندازی بانک در ایران به سرشان زد. اما برای اینکه این رقابت زیاد علنی نشود، از یکی از افراد خود که مدت‌ها در خدمت دولت ایران بود، کمک گرفتند. این شخص کسی نبود جز ژنرال «ژاک پولیاکف» که چیزی در حدود ۲۵ سال در سمت جنرال قونسولی ایران در تاگانروک و پطرزبورگ کار می‌کرد. او شریکی به نام رافلوویچ نیز داشت که هر دو از وزارت خارجه روسیه دستور می‌گرفتند. زمانی که ناصرالدین شاه از سومین سفر اروپایی‌اش به تهران بازگشت، این شرکا را به دربار دعوت کرد. پیشنهاد شرکای روس راه‌اندازی یک مؤسسه استقراضی بود که مورد تأیید شاه هم قرار گرفت. اما چون بانک شاهنشاهی انگلیسی‌ها زودتر دست به کار شده بود و تمام امور اساسی بانکداری را در امتیازنامه خود گنجانده بود، قرار بر این شد که پولیاکف عهده‌دار کارهایی باشد که در انحصار بانک شاهنشاهی نیست. همچنین برای سرپوش گذاشت بر رقابتش نام بانک را هم «انجمن استقراضی ایران» گذاشتند. این بانک در سال ۱۲۹۹ به دولت ایران واگذار شد.
بانک سپه از گرد راه رسیدبعد از پایان کار دولت قاجارها و گذر از دوران آشفتگی سیاست داخلی، با نشستن رضا خان بر مسند، اوضاع کمی فرق کرد. برای نجات اقتصاد آن زمان یکسری تصمیماتی گرفته شد. در سال ۱۳۰۴ که هنوز اهمیت مؤسسات اقتصادی و عوامل بازرگانی در شئون اداری و زندگی اجتماعی ایران محسوس نشده بود، به دستور رضا شاه بانک پهلوی یا بزرگراهک با سرمایه ۴۰۰ هزار تومان تأسیس شد و بعدها به بانک سپه تغییر نام داد، در اردیبهشت همین سال در خیابان سپه (امام خمینی فعلی) افتتاح شد. موجودی این بانک از سوی صندوق بازنشستگی درجه‌داران قشون تأمین شد و به همین دلیل، فعالیت یک سال نخست این بانک به افسران ارتش اختصاص داشت که با پرداخت وام‌های تقسیطی به رفع نیازمندی‌های درجه‌داران ارتش کمک می‌کرد. اما بعدها با اضافه شدن کار و خدمات این بانک مکان آن به اول خیابان باب همایون و حوالی قورخانه منتقل شد.
بانک‌هایی که اثاثیه و جواهرات رهن میگرفتنداما ماجرای تأسیس و افزایش بانک‌ها در ایران، فقط به همین چند بانک محدود نشد. برای مثال در سال ۱۳۰۵ بانک شوروی با سرمایه‌ای حدود ۲۰۰ میلیون ریال و همزمان شعبه‌ای از بانک انگلیسی عثمانی نیز در ایران شعباتی را راه‌اندازی کردند. همچنین یک سال بعد بازهم به دستور رضا شاه بانک ملی ایران در سال ۱۳۰۶ به تشکیل شد و کار چاپ و نشر اسکناس را عهده‌دار شد. بانک کشاورزی در سال ۱۳۱۱، بانک کارگشایی که وظیفه آن بانک به رهن گرفتن اثاثیه و جواهرات بود در همان سال و بانک رهنی ایران در ۱۳۱۷ با سرمایه ۲۰۰ میلیون ریال با مشارکت وزارت داریی و بانک ملی از دیگر بانک‌هایی بودند که در پایتخت افتتاح شدند.
منبع: تابناک
کلیدواژه: آبله میمونی متروپل آبادان عنکبوت مقدس پارچین سامانه یکپارچه فروش خودرو بهاره خسروی وام نخستین بانک آبله میمونی متروپل آبادان عنکبوت مقدس پارچین سامانه یکپارچه فروش خودرو
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۱۴۶۲۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
افزایش ۲۱درصدی تولید نفت ایران در خلیج فارس
مدیر امور تولید شرکت نفت فلات قاره ایران از افزایش ۲۱درصدی تولید این شرکت در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ خبر داد.
به گزارش شانا به‌نقل از شرکت نفت فلات قاره ایران، امیر سالاری گفت: با اجرای برنامه‌های توسعه‌ای و تعمیراتی، تولید نفت و میعانات گازی در سال ۱۴۰۲ نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۱ نه‌تنها کاهش نداشته، بلکه ۲۱درصد افزایش یافته است.
وی افزود: با پیگیری‌های فراوان و با وجود همه محدودیت‌ها، اقدام‌های زیادی همچون افزایش تعداد دکل‌های در اختیار شرکت از ۳ به ۶ دستگاه، حفاری ۱۰ حلقه و تعمیر ۳۳ حلقه چاه، رفع مشکل خطوط لوله انتقال نفت و مبدل‌های حرارتی میدان ابوذر به‌عنوان بزرگ‌ترین میدان تولیدی این شرکت، نصب و راه‌اندازی کابل انتقال برق دریایی میدان سروش، راه‌اندازی ۹ حلقه چاه مجهز به پمپ درون‌چاهی، تعمیر و نصب مولد گازسوز میدان رشادت، راه‌اندازی هفت حلقه چاه مجهز به پمپ درون‌چاهی، اجرای ۱۶ عملیات تعمیر خطوط لوله دریایی انتقال نفت، پیگیری تأمین کالاهای حیاتی عملیات تولید و حفاری و... انجام شده است که افزایش تولید این شرکت را در سال ۱۴۰۲ محقق کرده است.
مدیر امور تولید شرکت نفت فلات قاره بیان کرد: با توجه به پایان عملیات حفاری چاه‌ها و راه‌اندازی سکوی جدید F۱۸ میدان مشترک فروزان تا پایان خرداد، و پایان عملیات حفاری چاه‌ها و راه‌اندازی سکوهای نو A۲۰ و A۲۱ میدان ابوذر تا پایان شهریور امسال، بخش مهمی از پروژه‌های توسعه‌ای جاری این شرکت تعیین تکلیف می‌شود. همچنین با توجه به تأمین کالای پروژه نصب و راه‌اندازی خط لوله جدید انتقال نفت میدان ابوذر که به شرکت تأسیسات دریایی واگذار شده است، پیش‌بینی می‌شود این خط لوله تا پایان امسال آماده بهره‌برداری باشد.
سالاری افزود: پارسال مجموع تولید نفت‌خام مناطق عملیاتی قشم و کیش ۶۰درصد بالاتر از برنامه مصوب، و تولید نفت‌خام منطقه سیری بسیار بیشتر از اعداد یادشده بود و آمار منتشرشده درباره ظرفیت تولیدی این مناطق عملیاتی غیرواقعی و نادرست است.
وی با اشاره به اینکه برنامه تولید مصوب شرکت‌ها، استفاده از ظرفیت نهایی چاه‌های نفت و گاز است، گفت: به‌دلیل ماهیت تولید نفت از میدان‌های دریایی و پیچیدگی‌های آن، استفاده از فرازآوری مصنوعی برای تولید، تحریم‌های ظالمانه، محدودیت‌های لجستیکی و آب‌وهوایی، بضاعت و نیز مشکل‌های پیمانکاران فعال در دریا، جبران کاهش ناشی از افت تولید طبیعی میدان‌ها در سال‌های اخیر با دشواری‌های بسیار زیادی روبه‌رو بوده که با افزایش ناوگان دکل‌های دریایی و اجرای عملیات تعمیری که فرایندی زمان‌بر است، این موضوع با جدیت در حال پیگیری و اجراست.
حادثه تلخ برای جوان معلول ساروی که نخبه دانشگاه بود